تذکراتی به دانش آموزان در مورد درس عربی
۱-معلم و دانش آموز ، باعث ايجاد انگــــــيزه ی يادگيری برقراری ارتباط عاطفی ميان معلم و دانش می شود.
۲- يكی از عوامل مؤثر در يادگيري، انجام پيش مطالعه است ، يعنی درسی كه هنوز تدريس نشده است، مورد مطالعه ی قبلی دانش آموز قرار گيرد. داشتن اشتباه در اين مورد ، امری طبيعی است.
۳- يادگيری كلمات جديد هر درس ، نقش بسيار مؤثری در فراگيری درس دارد. ترجمه ی متن درس و ترجمه ی جملات مربوط به تمرين ها ، در گرو دانستن معنی اين كلمات است. برای خواندن كلمات جديد و يادگيری معانی آن ها ، دانش آموز در ابتدا به واژه نامه ی كتاب مراجعه می كند و از آن جا كه ممكن است ، برخی كلمات به طور كامل در واژه نامه ، علامت گذاری نشده باشند ، كلمات مورد نظر را در متن درس می يابد و با توجه به تلفظ صحيح آن ها ، معانی كلمات را با تكرار و تمرين مناسب در ذهن نگه داری می كند.
۴- پس از يادگيری كلمات جديد درس و اطمينان از يادگيری كامل آن ها ، وظيفه ی دانش آموز ، خواندن متن عربی و صحيح خوانی آن است. البته متن عربی درس حداقل يک بار بايد پيش مطالعه شده باشد. متن درس هر چه بيشتر خوانده شود ، در يادگيری مؤثرتر است. در خواندن متن درس در دفعات پايانی ، دانش آموز معمولاً توانايی خواندن متن را به شكل صحيح پيدا می كند و چگونگی بيان جملات را درمی يابد.
۵ – پس از خواندن متن ، دانش آموز نسبت به ترجمه ی آن به فارسی اقدام می كند. برای انجام اين كار ، دانش آموز ، علاوه بر دانستن معانی كلمات جديد ، بايد معنی كلمات خوانده شده ی قبلی را نيز بداند. به عبارتی بايد معنی هريک از واژه ها را بداند. برای دستيابی به معنی اين كلمات ، بهترين كار ، مراجعه به اين كلمات در درس های قبلی و يا كتاب های پايه ی اول و دوم است.
۶ – سعی شود جملات به فارسی روان معنی شوند و از حفظ كردن معنی جملات ، بدون دانستن معانی يكايک كلمات خودداری شود. زيرا اين امر يكی از عوامل خستگی دانش آموز است و اين كار نه تنها سودی برای دانش آموز ندارد ، بلكه باعث افزايش كار دانش آموز و كاهش كارآيی او می شود. زيرا معمولاً تعداد جملات از تعداد واژه ها بيشتر است و حفظ كردن معنی جملات سنگين تر از حفظ كردن واژه هاست.
۷ – دانش آموز ، پس از ترجمه ی جملات مورد نظر ، جهت اطمينان از پاسخ صحيح ، به پاكنويس خود مراجعه می كند و در صورت داشتن خطا ، مورد را ، بررسی و اصلاح می نمايد. هنگام مطالعه ی پاكنويس ، جملات بعدی بايد با وسيله ی مناسبی پوشانده شود تا چشم دانش آموز ، با آن ها برخورد نداشته باشد.
۸- قواعد درس در كتاب بسيار خلاصه است با توجه به شيوه های ابتكاری معلمان محترم – كه به طورجزوه در اختيار دانش آموزان قرار داده می شود – مورد بررسی قرار می گيرد.
۹ – پس از مطالعه و ترجمه ی متن و مطالعه ی قواعد ، به تمرين درک مطلب پرداخته می شود.
۱۰ – تمرين های بعدی با توجه به موارد گفته شده ، مورد بررسی و مطالعه ی دانش آموز قرار می گيرد.
۱۱ – از دانش آموزان خواسته می شود كه مطالب كتاب را در كتاب البته در برگه هاي الصاقي بنويسند تا در دسترس دانش اموز باشد.
۱۲ – كتاب های كمک آموزشی در درس عربی بر دو نوع اند: نوعی از آن ها ، متن درس ها را ترجمه كرده و پاسخ تمرين ها را در اختيار دانش آموز قرار می دهند. دانش آموزی كه از اين كتاب ها استفاده می كند ، معمولاً قدرت تفكر خود را از دست می دهد و فقط به حفظ كردن پاسخ ها می پردازد. نوعی ديگر از كتاب ها ، با طرح سؤالات و پرسش ها ی مختلف ، باعث ايجاد تفكر در دانش آموز می شوند كه البته بايد در انتخاب آن ها دقت كرد. ضمناً برخی از اين كتاب ها به طرح مباحث خارج از كتاب می پردازند كه ضرورتی به مطالعه ی آن ها نيست.
۱۳ – در عربی دوم انساني ، يادگيری درس اول از نظر قواعد ، اهميت بسيار زيادی دارد. زيرا مجموعه ی اين قواعد ، تشكيل دهنده ی تركيب جملات كه در درسهاي ۹و۱۰ عربی اول است ، ضرورت دارد دانش آموز آن ها را بداند.
۱۴ – در عربی دوم ، يادگيری كل قواعد كتاب اهميت بسزايی دارد و دانستن درسهاي ۸ و۹ و ۱۰ ضروري است.
۱۵ – برای حل بسياری از تمرين هاي ترجمه اي در عربی دوم و حتي كنكورمی توان از درس اعراب فعل مضارع استفاده كرد و بطور كلي درس پركاربردي است.
۱۶ – در عربی سوم بعد از اعلالها بخش منصوبات ، بسيار مهم است. زيرا نه تنها در ترجمه ی متن ها به دانستن انها نيازمنديم ، بلكه براي قوي شدن تركيب به دانستن اين قواعد احتياج داريم.
۱۷ – در پايان پيشنهاد می شود كه دانش آموزان ، جهت بالا بردن كيفيت يادگيری ، در بحث های گروهی شركت نمايند.
۱۸-دانش آموزان كنكوري بايد بدانند كه ۴۰%كنكور از سئوالات ترجمه اي مي باشد و نكات ترجمه اي كتاب در حدود ۳۵ نكته راحت و قابل فهم ميباشد كه با كمي تمرين وممارست مي توانيد اين ۸ سئوال را پاسخ دهيد.
با آرزوی موفقیت برای دانش آموزان عزیز
نكاتي چند درمورد روشهاي صحيح مطالعه
بارها از زبان بچههاي كنكوري شنيده ايم كه مي گويند :
(( ديگرحال و حوصله خواندن اين كتاب را ندارم ))يا((آنقدر از اين كتاب خسته شده ام كه قابل گفتن نيست))و يا((هرچقدرميخوانم مثل اينكه كمتر ياد مي گيريم)) و يا ((10 بار خواندم و تكرار كردم ولي بازهم ياد نگرفتم)) به راستي مشكل چيست ؟ آيا براي يادگيري درس واقعا" بايد 10 بار كتاب را خواند ؟ آيا بايد دروس خود را پشت سرهم مروركرد؟ و آيا بايد دهها بار درس راتكراركرد تايادگرفت ؟ مطمئنا" اگر چنين باشد ، مطالعه كاري سخت و طاقت فرسا است . اما واقعيت چيزي ديگر است . واقعيت آن است كه اين گروه از فراگيران ، روش صحيح مطالعه را نمي دانند و متاسفانه در مدرسه هم چيزي راجع به چگونگي درس خواندن نياموختهاند. يادگيري و مطالعه ، رابطه اي تنگاتنگ و مستقيم با يكديگر دارند، تا جايي كه مي توان اين دو را لازم و ملزوم يكديگر دانست. براي اينكه ميزان يادگيري افزايش يابد بايد قبل از هرچيز مطالعه اي فعال و پويا داشت .
شيوه صحيح مطالعه ،چهار مزيت عمده زير را به دنبال دارد:
1- زمان مطالعه را كاهش ميدهد.
2- ميزان يادگيري را افزايش ميدهد .
3-مدت نگهداري مطالب در حافظه را طولاني تر مي كند.
4- بخاطر سپاري اطلاعات را آسانتر مي سازد.
براي داشتن مطالعهاي فعال و پويانوشتن نكات مهم درحين خواندن ضروري است تابراي مرورمطالب (خصوصآ در يكي،دو ماه باقيمانده به كنكور )دوباره كتاب رانخوانده و در زماني كوتاه ازروي يادداشتهاي خود،مطالب رامرور كرد .
يادداشت برداري ، بخشي مهم و حساس از مطالعه است كه بايد به آن توجهي خاص داشت . چون موفقيت شما را تا حدودي زياد تضمين خواهد كرد و مدت زمان لازم براي يادگيري را كاهش خواهد داد. خواندن بدون يادداشت برداري يك علت مهم فراموشي است.
روش هاي مطالعه :
خواندن بدون نوشتن، خط كشيدن زيرنكات مهم، حاشيه نويسي، خلاصه نويسي، كليد برداري، خلاقيت و طرح شبكهاي مغز
1-خواندن بدون نوشتن: روش نادرست مطالعه است . مطالعه فرآيندي فعال و پويا است وبراي نيل به اين هدف بايد از تمام حواس خود براي درك صحيح مطالب استفاده كرد. بايد با چشمان خود مطالب را خواند و نكات مهم را يادداشت كرد. از طريق يادداشت برداري نكات مهم،ميتوان هم با مطالب مورد مطالعه درگير شده و حضوري فعال و همه جانبه در يادگيري داشت و هم در هنگام مورد نياز ، خصوصا" قبل از امتحان ، بتوان از روي نوشته ها مرور كرد و خيلي سريع مطالب مهم را مجددا" به خاطر سپرد .فراموش نكنيد كه مطالب به دليل حجم انبوهشان،همواره از ذهن ميگريزند و به خاطر داشتن آنها تا زمان مورد نظر تنها از طريق يادداشت برداري و مرور يادداشتها ميسر ميشود.
2- خط كشيدن زير نكات مهم :اين روش از شيوههاي مطلوب مطالعه بشمار ميرود اما ذكر اين نكته الزامي است كه در اين روش بعضي از افراد بجاي آنكه تمركز و توجه بروي يادگيري و درك مطالب داشته باشند ذهنشان معطوف به خط كشيدن زير نكات مهم مي گردد .حداقل روش صحيح خط كشيدن زير نكات مهم به اين صورت است كه ابتدا مطالب را بخوانند و مفهوم را كاملا" درك كنند و سپس زير نكات مهم خط بكشند نه آنكه در كتاب بدنبال نكات مهم بگردند تا زير آن را خط بكشند .
3- حاشيه نويسي :اين روش مزاياي فراواني را به همراه خواهد داشت.ذكر كردن چكيدهي يك صفحه يا پاراگراف در حاشيهي آن،گذشته از آن كه ميتواند نوعي يادداشت برداري مختصر بشمار رود ومرور كردن كتاب تنها ازطريق ورق زدن سريع را ميسر نمايد، به هنگام مرور كلي كتاب،با در دسترس قرار دادن سرنخي پيرامون كليت مبحث،آشنايي با مفهوم را افزايش داده،موجب تسريع فرايند بازخواني و مرور ميشود.
4- خلاصه نويسي : در اين روش، فرد مطالب را ميخواند و آنچه را كه درك كرده است ، بصورت خلاصه در دفتري يادداشت مي كند . اين روش براي مطالعهي پويا بسيار مناسب است اما دكر اين نكته حائز اهميت است كه در اين روش ابتدا بايد مطالب را درك كرد و سپس آنها را يادداشت نمود .
5- كليد برداري :كليد برداري ، روشي بسيار مناسب براي خواندن و نوشتن نكات مهم است . در اين روش شما بعد از درك مطالب ، بصورت كليدي نكات مهم را يادداشت مي كنيد و در واقع كلمه كليدي كوتاهترين، راحتترين ،بهترين وپرمعني ترين كلمه اي است كه با ديدن آن، مفهوم جمله تداعي شده و به خاطر آورده مي شود .
6- خلاقيت و طرح شبكه اي مغز: اين روش بهترين شيوه براي يادگيري خصوصا" فراگيري مطالب درسي است .در اين روش شما مطالب را ميخوانيد بعد از درك حقيقي آنها نكات مهم را به زبان خودتان و بصورت كليدي يادداشت مي كنيد و سپس كلمات كليدي را بروي طرح شبكه اي مغز مي نويسد ( در واقع نوشته هاي خود را به بهترين شكل ممكن سازماندهي مي كنيد و نكات اصلي و فرعي را مشخص مي كنيد)تا در دفعات بعد به جاي دوباره خواني كتاب ، فقط به طرح شبكه اي مراجعه كرده وبا ديدن كلمات كليدي نوشته شده بروي طرح شبكه اي مغز ، آنها را خيلي سريع مرور كنيد . اين روش درصد موفقيت تحصيلي شما را تا حدود بسيار زيادي افزايش ميدهد و درس خواندن را بسيار آسان مي كند. و بازده مطالعه را افزايش ميدهد.
شرايط مطالعه
((بكارگيري شرايط مطالعه يعني بهره وري بيشتر از مطالعه ))
شرايط مطالعه ، مواردي هستند كه با دانستن ، بكارگيري و يا فراهم نمودن آنها ، مي توان مطالعه اي مفيدتر با بازدهي بالاتر داشت و در واقع اين شرايط به شما مي آموزند كه قبل از شروع مطالعه چه اصولي را به كار گيريد ، در حين مطالعه چه مواردي را فراهم سازيد و چگونه به اهداف مطالعاتي خود برسيد و با دانستن آنها مي توانيد با آگاهي بيشتري درس خواندن را آغاز كنيد و مطالعه اي فعالتر داشته باشيد :
1- آغاز درست :براي موفقيت در مطالعه ،بايد درست آغازكنيد.
2- برنامه ريزي : يكي از عوامل اصلي موفقيت ، داشتن برنامه منظم است .
3- نظم و ترتيب: اساس هر سازماني به نظم آن بستگي دارد .
4-حفظ آرامش: آرامش ضمير ناخود آگاه را پويا و فعال ميكند.
5- استفاده صحيح از وقت :بنيامين فرانكلين، ((آيا زندگي را دوست داريد؟ پس وقت را تلف نكنيد زيرا زندگي از وقت تشكيل شده است .))
6- سلامتي و تندرستي: عقل سالم در بدن سالم است .
7- تغذيه مناسب: تغذيه صحيح نقش مهمي در سلامتي دارد.
8- دوري از مشروبات الكلي : مصرف مشروبات الكلي موجب ضعف حافظه مي شود .
9 – ورزش : ورزش كليد عمر طولاني است .
10-خواب كافي: خواب فراگيري و حافظه را تقويت مي كند.
11 –درك مطلب:آنچه در حافظه بلند مدت باقي مي ماند ، يعني مطالب است .
دو توصيه مهم كه در مطالعه بايد از آن مطلع بود:
1- براي مؤثر و سازنده بودن مطالعه بايد زمانهاي استراحت را درميان زمانهاي مطالعه،تقسيم نمود ، يعني بايد سعي كنيم، حدود 60يا90 دقيقه بر روي يك مطلب تمركز نموده و پس از آن حدود 10 الي 15 دقيقه استراحت نماييم. سپس مجددا" با همين روال شروع به مطالعه كنيم.
2- پيش از مطالعه از صرف غذاهاي چرب و سنگين خودداري كنيد و چند ساعت پس از صرف غذا مطالعه نمائيد چون پس از صرف غذاي سنگين بيشتر جريان خون متوجه دستگاه گوارش ميشود تا به هضم و جذب غذا كمك كند و لذا خونرساني به مغز كاهش مي يابد و از قدرت تفكر و تمركز كاسته ميشود . از مصرف الكل و دارو هم خودداري فرمائيد همچنين غذاهاي آردي مثل نان قندي قدرت ادراك و تمركز را كم مي كند. نوشابه هاي گازدارهم همينطور هستند