قواعد مضاف و مضاف الیه
قواعد اضافه بصورت پاورپوینت
در این پاورپوینت سعی شده که قواعد اضافه ( مضاف و مضاف الیه ) بگونه ای جامع ارائه شود . ان شاء الله که مفید باشد
قواعد اضافه بصورت پاورپوینت
در این پاورپوینت سعی شده که قواعد اضافه ( مضاف و مضاف الیه ) بگونه ای جامع ارائه شود . ان شاء الله که مفید باشد
نمودارها وسیله ای مناسب برای آموزش و طبقه بندی اطلاعات است و از آنها برای ساده و ملموس کردن
موضوعات گوناگون استفاده میشود و از آنجایی که مبحث اعداد در زبان عربی
برای خیلی ها مبحثی پیچیده است، استفاده از نمودار کمک فراوانی در تسهیل
یادگیری آن می کند. چرا که با تقسیم بندی مطالب جلوی خیلی از اشتباهات که
ناشی از اشتباه کردن و خلط در قواعد است را می گیرد.
در این پست از عربی برای همه می توانید نمودار آموزش اعداد عربی را که بصورت فایل پاورپوینت است دانلود کنید. برای اجرای آن به پاورپوینت 2007 یا بالاتر نیاز دارید.
این نمودار توسط دوست عزیزم استاد مصطفی اللهیاری و به زبان عربی تهیه شده است.
انواع اعراب:
1. ظاهری
2. محلی
3. تقدیری
اعراب ظاهری:نوعی از اعراب است که دارای حرکات اصلی در آخر کلمه می باشد و بر دو نوع است:
1. اصلی
2. فرعی
اصلی:عبارتند از؛ مرفوع ( ُ ٌ ) یا حالت رفع
منصوب ( ً َ ) یا حالت نصب
مجرور ( ِ ٍ ) یا جر
مجزوم ( 0 ) یا جزم
تقسیم اسم به معرفه و نکره:
معرفه:اسمی است که بر شخص یا یک چیز مشخص دلالت دارد.
نکره:اسمی است که بر شخص یا یک چیز نا مشخص و نا شناس دلالت دارد.
معمولا علامت نکره در زبان فارسی تنوین های ( ً ٌ ٍ ) رفع، نصب و جر می باشد.
معرفه شش نوع است:
اولین گام ترکیب شناخت نوع جمله است.
جمله ها در زبان عربي دو نوع است؛1) جمله ي فعليه: كه با فعل شروع مي شود و اركان اصلي آن فعل وفاعل و مفعول مي باشند. مانند:(1)«شَرِبَ الطِّفْلُ الْماءَ مِنَ الْقَدَحِ.»=اين جمله فعليه مي باشد؛بنابراين تركيب جمله به اين ترتيب است:«شَرِبَ»=فعل، «ألطِّفْلُ»=فاعل ومرفوع است،«ألْمَاءَ»=مفعولٌ به ومنصوب است،«مِنَ الْقَدَحِ»=جارومجرور است.
2)جمله ي اسميِّه: كه غالباً با اسم شروع مي شودواركان اصلي آن مبتدا و خبر مي باشند.مانند:(2)«ألْعِلْمُ مُفِيدُ.»=اين جمله اسميه مي باشد؛بنابراين تركيب جمله به اين ترتيب است:«ألْعِلمُ»=مبتداومرفوع است،«مُفِيدٌ»=خبر ومرفوع است.(3)«هُمْ مُسْتَكْبِرُونَ.» =اين جمله اسميه مي باشد؛بنابراين تركيب اين جمله به اين ترتيب است:«هُمْ»=مبتداومرفوع است.«مُسْتَكْبِرُونَ»=خبرو مرفوع است.(4)«فَتَحَ الْمُعَلِّمُ الْكِتابَ فِي الصَّفِّ.»=اين جمله فعليه مي باشد؛بنابراين تركيب اين جمله به اين ترتيب است:«فَتَحَ»=فعل،«ألْمُعَلِّمُ»=فاعل ومرفوع است،«ألْكتابَ»=مفعولٌ به ومنصوب است،«فِي الصَّفِّ»= جارومجروراست.(5)﴿لاتَلْبِسُوا الْحَقَّ بِالْباطِلِ.﴾ =اين جمله فعليه است؛بنابراين تركيب اين جمله به اين ترتيب است:«لاتَلْبِسُوا» =فعل وفاعل،ضميربارز«واو»فاعل،«ألْحَقَّ»=مفعولٌ به ومنصوب است،«بِالْباطِلِ»=جارومجروراست.﴿أنْزَلَ اللهُ سَكِينَتَهُ عَلَي رَسُولِهِ... .﴾=اين جمله فعليه است؛بنابراين تركيب اين جمله به اين ترتيب است:«أنْزَلَ»=فعل،«اللهُ»=فاعل ومرفوع است،«سَكِينَةَ»=مفعولٌ به ومنصوب است،«علَي رَسُولِ»=جارومجروراست.
همانطوريكه درمثالها ملاحظه كرديد ؛ مبتدا وخبر دو ركن اصلي جمله اسميه مي باشند. مبتدا اسم مرفوعي است كه مي خواهيم درباره ي آن خبرياتوضيحي بدهيم وتقريباً معادل نهاد درزبان فارسي مي باشدوغالباً درآغازجمله اسميه مي آيد.خبر اسم يا عبارت مرفوعي است كه درباره ي مبتدا،خبر مي دهد،خبر مي تواند به صورت جمله،جارومجرور،اسم بيايد.
فاعل اسم مرفوعي است كه هميشه پس ازفعل مي آيديادرخودفعل وجودداردوفعل به آن نسبت داده مي شود، فاعل :كننده ي كاريابه وجودآورنده ي حالتي مي باشد.مانند:«الطالِبُ»دراين جمله؛«ذَهَبَ الطَّالِبُ.»يا«الطَّالِبَةُ»دراين عبارت«قَرَاَت الطَّالِبَةُ الْقُرْآنَ.»يا«ضميربارزواو»دراين جمله؛«اُسْجُدُوا.»يا«ألباطلُ»دراين عبارت؛«زَهَقَ الْبَاطِلُ.»
حالات فاعل
1-اسم ظاهر:﴿قَدْ أفْلَحَ الْمُؤْمِنُونَ.﴾ ، ﴿وَالشُّعَرَاءُ يَتَّبِعُهُمُ الْغَاوُونَ.﴾
2-ضميربارز:﴿ ألَّذِينَ آمَنُوا وَ عَمَلُوا الصَّالِحاتِ.﴾،﴿يَامَرْيَمُ اقْنَتِي لِرَبِّكِ وَاسْجُدِي.﴾ ،﴿وَ لاتَقُولُوالِمَنْ يُقْتَلُ فِي سَبِيلِ اللهِ أمْواتٌ بَلْ أحْيَاءٌ.﴾
3-ضميرمستتر:﴿ وَضَرَبَ اللهُ مَثلاًلِلَّذِينَ آمَنُوا إمْرَأةَ فِرعَونَ إِذْ قَالَتْ(ضميرمستترهِيَ) رَبِّ إِبْنِ(ضميرمستترأنتَ) لِي عِندَكَ بَيتاً فِي الْجَنَّةِ وَنَجِّنِي(ضميرمستترأنتَ) مِنْ فِرعَونَ وَعَمَلِهِ وَنَجِّنِي(ضميرمستترأنتَ) مِنَ الْقَومِ الظَّالِمِينَ.﴾
وجـوب تأنيث فعل
درسه مورد واجب است كه فعل حتماً مؤنَّث آورده شود؛
1- هرگاه فاعل مؤنَّث حقيقيّ(مُدَرِّسَةٌ) وچسبيده به فعل باشد . مانند: «سَافَرَتْ مُعَلِّماتٌ إِلَي مَشْهَدَ.»تركيب:جمله فعليه مي باشد. «سَافَرَتْ»=فعل، «مُعَلِّماتٌ»=فاعل ومرفوع به إعراب اصلي وظاهري وفاعل اسم ظاهراست.«إِلَي مَشْهَدَ»=جارومجرور ومجرور به إعراب فرعي وظاهري است.
2- هرگاه فاعل ضميري باشد كه به مؤنَّث حقيقيّ برگردد. مانند: «ألْمُدَرِّسَةُ جَلَسَتْ عَلَي الْكُرْسِيِّ.»تركيب:جمله اسميه است. «ألْمُدَرِّسَةُ»=مبتداومرفوع به إعراب اصلي وظاهري است،«جَلَسَتْ ...»=خبر،جمله ي فعليه و محلاًّ مرفوع است.«جَلَسَتْ» = فعل وفاعل ضميرمستترهي فاعل است.«عَلَي الْكُرْسِيِّ»=جارومجرور ومجرور به إعراب اصلي وظاهري است.
3- هرگاه فاعل ضميري باشد كه به مؤنَّث مجازي برگردد. مانند: «ألسَّاعَةُ إِنْكَسَرَتْ.»تركيب:جمله إسميه مي باشد. «ألسَّاعَةُ»= مبتدا ومرفوع به إعراب اصلي وظاهري است،« إِنْكَسَرَتْ»=خبر،جمله فعليه ومحلاًّمرفوع است.وفعل وفاعل ضميرمستترهِيَ فاعل است.
تقسیم بندی فعل
معتل به فعلی گفته می شود که در ریشه آن که اغلب منظور از ریشه سه حرف اصلی کلمه
است یکی از حروف عله بکار رفته باشد و حروف عله به سه حرف (ا – و- ی ) گفته می شود . در دروس حوزوی این سه حرف را اینچنین معرفی می کنند:
حرف عله سه بوَد ای طلبه واو و یاء و الف منقلبه
تست مهم عربی 2 درس 1 نکته: کم معرفةً فی العبارة التالیة؟ «مَن کان حلیفهُ الاجتهاد نالَ ما یَطْلبُه» |
۱-ثلاثة |
۲-اربعة |
۳-خمسة |
۴-ستَّه |
* پاسخ: گزینه 3 صحیح است. (حلیف: معرفه به اضافه / ه: ضمیر / الاجتهاد: معرفه به ال / ما: اسم موصول / ه: ضمیر) نکته: مَن اسم شرط می باشد و اسم شرط و نیز اسم استفهام نکره می باشند و تنها در ابتدای جمله می آیند. |
اعراب به سه دسته كلي تقسيم مي شود . 1- ظاهري (اصلي ، فرعي ) 2- محلي 3- تقديري
اعراب ظاهري : مخصوص كلمات معرب است كه علامت اعراب درظاهر آنها مشخص ومعلوم باشد .( العلم ُ مفيدٌ (العلم مبتدا به اعراب ظاهري مرفوع مفيدٌ خبر به اعراب ظاهري مرفوع )
اعراب ظاهري خود به دو دسته تقسيم مي شود
الف - ظاهري اصلي (لفظي): مخصوص كلمات معرب است كه ، حركات اصلي اعراب (ـــَـًــِــٍـــُــٌ وساكن ــْــ )رادر جاي خودش بپذيرد. الرجلُ عالمٌ (الرجل مبتدا به اعراب ظاهري اصلي مرفوع عالم خبر اعراب ظاهري اصلي مرفوع )
ب- ظاهري فرعي (نيابي ) :مخصوص كلمات معرب كه بجاي حركات اصلي اعراب يك حرف يا يك حركت ديگر ، جانشين آنها گردد. موارد اعراب فرعي عبارتند از :
موضوع: تست سال سوم
۱-« أقيموا » چه فعلي است ؟
1) فعل امر از باب تفعيل
2) فعل امر ثلاثي مزيد
3) فعل ماضي ناقص
4) فعل ماضي اجوف
پاسخ
گزينه 2 صحيح است. اَقيموا فعل امر از مصدر اقامه ( افعال ) است . با توجه به پركاربرد بودن اين فعل در آيههاي قرآن و همچنين استفاده زياد آن در تستها ، جواب اشتباه دادن به اين تست قابل قبول نيست . اَفعِلُوا « ق و م » : اَقوِمُو اَقِوْموا اَقيموا با اين توضيح فقط گزينه 2 ( امر ثلاثي مزيد ) از بين گزينهها قابل قبول است .
۲-اعراب كدام دسته تقديري است ؟
1) هوَ ، ذلكَ ، الّذي ، كيفَ
2) جدار ، غرفه ، اشجار ، زنابير
3) زميلانِ ، زميلتينِ ، تلميذونَ ، تلميذينَ
4) فتي ، دنيا ، غازي ، تقوي ، اُمّي
پاسخ
گزينه 4 صحيح است . اسمها به ترتيب مقصور - مقصور ، منقوص ، مقصور و مضاف به ياء متكلم هستند . در نتيجه همگي شرايط اعراب تقديري دارند . گزينه 1 كلمات به ترتيب ضمير ، ضمير اشاره ، اسم موصول خاص ، اسم استفهام هستند و همگي مبنياند و اعراب محلي ميگيرند . گزينه 2 جدار و غرفه و اشجار معربند و اعراب ظاهري ميگيرند . زنابير : غيرمنصرف است و اعراب ظاهري به حركت ميگيرد ، يعني در حالت جر ، فتحه ميگيرد . گزينه 3 همه كلمات اسمهاي مثني يا جمعي هستند كه اعراب آنها ظاهري به حروف است .
مفعول فیه در کنکور سراسری
1- عیّن المفعول فیه منصوباً :( تجربی 88)
1) من بین أصدقائک أنت أکثر اجتهاداً !
2) عندما وصل وقت العشاء ذهبنا کلّنا حتّی نتناول الطعام .
3) مضت هذه الایام ایضاً و وصلنا إلی نهایتنا !
4) فی الصباح الیوم التالی ذهب الطبیب إلی عیادة مریضه .
2- عیّن العبارة التی فیها اسم یدلّ علی مکان وقوع الفعل : ( ریاضی 88)
1) أجلست الوالدة بنتها الصغیرة عند ها حتی تحکی لها حکایةً !
2) قلت لاُمّی متی نستطیع أن نشاهد « قوس قزح» !
3) إنّ صدیقی إذا تکلّمت معها عن مشاکلی تهتمُ بها !
4) تجعل الطیور السماءَ رائعة عند طیرانها فی الغروب !
نكتهي مهم1 : اسم مثني و جمع مذكر سالم هرگاه مضاف واقع شوند ، نون آن ها حذف ميشود . مانند :
راحِمينَ الضُّعفاءِ = راحِمي الضُّعفاءِ ، مُعلِّمانِ الْمَدرسةِ = مُعَلِّما اَلْمَدرسَةِ.
مضاف مضاف
نكتهي مهم1 : برخي از حروف جازمه ، فقط يك فعل مضارع را مجزوم ميكنند و برخي ديگر از حروف جازمه ، دو فعل مضارع را مجزوم ميكنند .
ادواتي ( حروفي ) كه فقط يك فعل مضارع را مجزوم ميكنند( تک مجزومی )که عبارتند از:
بارم بندی عربی (2) رشته ادبیات و علوم انسانی | |||
![]() |