صرف جدولی معتل مثال

ماضی واوی  

مضارع قبل از

 اعلال 

بعد از اعلال

امرمثال    

مثال یایی

ماضی

مضارع مثال

 یایی

امر مثال یایی

وصف  

یوصِفُ

یَصِفُ        

 

یسرَ

ییسَرُ

 

وصفا 

 

 یصِفان

 

یسرا

ییسرانِ

 

وصفوا 

 

یصِفونَ

 

یسروا

ییسرونَ

 

وصفت 

 

تصِفُ    

 

یسرت

تیسرُ

 

وصفتا 

 

تصِفانِ

 

یسرتا

تیسرانِ

 

وصفن 

 

یصِفنَ

 

یسرنَ

ییسرنَ

 

وصفتَ 

 

تصِفُ

صف

یسرتَ

تیسَرُ

إیسر

وصفتما 

 

تصفانِ

صفا

یسرتما

تیسرانِ

إیسرا

وصفتم 

 

تصفونَ

صفوآ

یسرتم

تیسرونَ

إیسروا

وصفتِ 

 

تصِفینَ

صفی

یسرتِ

تیسرینَ

إیسری

وصفتما 

 

تصفانِ

صفا

یسرتما

تیسرانِ

إیسرا

وصفتن 

 

تصفنَ

صفنَ

یسرتنّ

تیسرنَ

إیسرنَ

وصفتُ

 

أصِف

 

یسرتُ

أیسرُ

 

وصفنا

 

نصِفُ

 

یسرنا

نیسَرُ

 

 در مضارع و امر فعل مثال واوی اعلال به حذف داریم ولی در صیغه های مثال یایی اعلالی نداریم.

صرف معتل مثال = عربی سه

درباره فعل معتل مثال ، مسائلي را  كه بچه ها بيشتر  مي پرسند و معمولا ً پاسخ كاملي دريافت نمي كنند در اين قسمت مختصرا ً مي آورم . حتما ً اين مطالب برايتان مفيد خواهد بود ضمن اينكه اگر سوالي پيش آمد در قسمت نظرات بفرماييد پاسخ داده خواهد شد .

   فعل معتل مثال: ( فعلي است كه اولين حرف از سه حرف اصلي آن حرف عله « و يا ي » مي باشد   :  مانند ( وعد ، وصف ، وجد ، يسَر ، ينَع ) ؛ به افعالي كه با واو شروع شده اند مثال واوي مي گوييم و به افعالي كه با يا شروع شده اند مثال  يايي مي گوييم . در ماضي اين افعال اعلالي وجود ندارد و مانند ذهب صرف مي شوند .

 مضارع افعال معتل مثال بر دو وزن ( يفعَل ُ  و يفعِلُ ) نوشته مي شوند

 در بين افعال مثال فعلهايي كه بر وزن يفعَل ُ مضارع مي شوند كم و انگشت شمارند بنابراين بهترين راه آموختن اين افعال حفظ كردن آنهاست اين افعال عبارتندا ز :( ودَع َ ، وَذرَ ، وضَع َ ، وقعَ ، وهَبَ ، وسِع َ ) كه مضارع آنها اينچنين ميشود يَودَعُ و ....و چون فعل مضارع مثال اعلال به حذف حرف عله دارد پس حرف عله را برمي داريم وشكل اعلال يافته مضارع آن مي شود (يدَعُ ، يذَرُ ،‌يضَعُ ، يقَعُ ، يهَبُ ،يسَعُ )

 بقيه فعلهاي مثال بر وزن يفعِلُ مضارع مي شوند مانند :وصَفَ (يصِف ُ ) وعَدَ ( يَعِد ُ ) و...

چرا اعلال فعلهايي مانند يَسَر َ و يَنَعَ ذكر نمي شود ؟ زيرا افعال مثال يايي مثل فعل صحيح و سالم صرف مي شوند و اعلال نمي شوند

 مثل:  يَسَر َ . يَيْسَرُ   . إيسِرْ .