اقسام «فاء»
1 ـ فاء السببية. 2-جواب الشرط 3 ـ حرف عطف 4 ـ حرف تعليل
5 ـ زائدة برای زینت 6 ـ الفاء الفصيحة 7- فاء استینافیه
فاء السببیّة : بر سر فعل مضارع می آید و قبل از آن نفی یا طلب (امر یا نهی...) قرار می گیرد: إجتهد فتنجح
فاءجواب الشرط: اگر جواب شرط جمله اسمیه یا امر یا نهی یا استفهام باشد یا (قد، س ، سوف ،لن ) داشته باشد واجب است بر سرجواب شرط فاء جواب شرط (جزاء) بیاید. مانند : إن تصبر فله أجر عظیم
حرف عطف: جمله ما بعدش را به ما قبلش عطف می کند
حرف تعليل : معنی «به علت اینکه »دارد مانند: ساعد الناس فهم إخوانك.
زائدة برای زینت: برسر حسب و قط می آید .مانند: معي درهم فقط
الفاء الفصيحة: برسر جواب شرطی می آید که جمله شرط آن حذف شده است مانند:
الكلام اسم و فعل و حرف فالاسم كذا . جمله شرط محذوف چنین بوده است« فإذا أردت أن تعرف الاسم فهو كذا».
فاء استینافیه: حرفی است که ما بعد آن با کلام سابق هیچگونه رابطهأی ندارد (البته در لفظ) و جمله بعد شروع جمله جدید است و این فاء محلی از اعراب ندارد مثل این آیه شریفه(فلمّا آتاهما صالحا جعلا له شرکاء فیما آتاهما فتعالی اللّه عمّا یشرکون)
نکته :فرق بین «فاء السببية» و «فاء تعليل»این است که در«فاء السببية» ما قبل آن علت برای ما بعد است مانند: اجتهد فتنجح. و در«فاء تعليل»ما بعد آن علت برای ما قبل است مانند:اخرج منها فإنك رجيم و فرق دیگر ابن است که بعد از «فاء السببية» فعل مضارع منصوب می آید