قواعد معتل ناقـــص

در تعریف فعل ناقص می گوییم فعل ناقص  فعلی است که سومین حرف از سه حرف اصلی آن حرف عله باشد مانند: هدی ، یرمی ، دعو ، یشکو.

در صرف  صیغه های ماضی  فعل نا قص باید ابتدا به عین الفعل آن توجه نمود اگرعین الفعل آن فتحه باشد مانند: رمَی ، دعَو ، شکَو  نوع اعلالی که بر فعل عارض می شود اعلال به حذف است آن هم در صیغه هایی که به واو جمع یا تاء تانیث اضافه  می شوند به عبارت روان تر یعنی در جمع مذکر غایب ، مفرد مونث غایب و مثنی مونث غایب

مثال :

 

رمَی ، رمَت ، رمیا ، رمتا ، رمَوا ، رمین

 

رمیتَ، رمیتِ، رمیتما ، رمیتما ، رمیتم ،  رمیتنّ

 

رمیتُ ، رمینا

 

 ولی اگر عین الفعل کسره داشته باشد مانند : رضِی ، قضِی ، اعلال به حذف فقط درجمع مذکرغایب صورت می گیرد و روی عین الفعل این صیغه  ضمه قرار می دهیم :

قضِی ، قضِیت ، قضیا ، قضیتا ، قضُوا ، قضین

قضِیتَ ، قضیتِ ؛ قضیتما ، قضیتما ، قضیتم ، قضیتنّ

 

قضیتُ ، قضینا

افعال معتــــل کتاب درسی عربی ســـه

فعلهای معتل کتاب درسی

ماضی ومضارع ومصدرافعال

ماضي	مضارع	امر	مصدر	ماضي	مضارع	امر	مصدر
وَعَدَ وَقَفَ وَصَلَ وَجَدَ وَعَظَ وَرِثَ وَدَعَ وَقَعَ وَصَفَ وَضَعَ وَهَنَ وَلَدَ قالَ كانَ نامَ زادَ صارَ عاشَ خافَ لاقَ نالَ باعَ سارَ ذاقَ صانَ صاغَ فاتَ صادَ	يَعِدُ يَقِفُ يَصِلُ يَجِدُ يَعِظُ يَرِثُ يَدَعُ يَقَعُ يَصِفُ يَضَعُ يَهِنُ يَلِدُ يَقُولُ يَكُونُ يَنامُ يَزيدُ يَصيرُ يَعيشُ يَخافُ يَليقُ يَنالُ يَبيعُ يَسيرُ يَذُوقُ يَصُونُ يَصُوغُ يَفوتُ يَصيدَ	عِدْ قِفْ صِلْ جِدْ عِظْ رِثْ دَعْ قَعْ صِفْ ضَعْ هِنْ لِدْ قُلْ كُنْ نَمْ زِدْ صِِرْ عِشْ خَفْ لِقْ نَلْ بِعْ سِرْ ذُق صُنْ صُغْ فُت صِد	وعداً وُقوفاً وصولاً وَجْداً وَعْظاً وراثةً وَدْعاً وُقوعاً وَصْفاً وضْعاً وَهْناً وِلادةً قولاً كوناً نوماً زيادةً صيرورةً عَيْشاً خوفاً لياقةً نَيْلاَ بَيْعاً سَيراً ذوقاً صيانةً صياغةً فوتاً صيداً	قامَ ساقَ تابَ خانَ فازَ دامَ زارَ ضاعَ صامَ ماتَ عادَ رَجا سَعَي دَعَا قَضَي بَقَي هَدَي مَحَا نَجَا دَنَا كَفَي حَكَي قَفَا نـهي رَعَي خَفِيَ تَلا نَمَا	يَقوم يَسوقُ يَتُوبُ يَخون يَفوزُ يَدومُ يَزورُ يَضيعَ يَصُومُ يَموتُ يَعُودُ يَرجُو يَسْعَي يَدْعُو يَقْضِي يَبْقَي يَهْدِي يَمْحُو يَنْحُو يَدْنُو يَكْفِي يَحْكي يَقْفُو يَنْهيَ يَرْعَي يَخْفَي يَتْلُو يَنْموُ	قَمْ سُقْ تُبْ خنْ فُزْ دُمْ زُر ضِعْ صُمْ مُتْ عُدْ اُرْجُ اِسعَ اُدْعُ اِقْضِ اِبْقَ اِهْدِ اُمْحُ اُنْجُ اُدْْنُ اِكْفِ اِحْكِ اُقْفُ اِنْهَ اِرْعَ اِخْفِ اُتْلُ اُنْمُ	قياماً سوقاً توبةً خيانةً فوزاً دوماً زيارةً ضياعاً صوماً موتاً عوداً رجاءً سَعْياً دُعاءً قضاءً بَقاءً هدايةً مَحْواً نجاةً دُنُوّا مِن كفايةً حَكايةً قَفاءً تَهْياً رَعْياً خفاءً تلاوةً نموّاً

ماضي	مضارع	امر	مصدر	ماضي	مضارع	امر	مصدر
صَفَا لَقِيَ مَضَي جَزَي سَقَي مَشَي جَرَي بَنَي رَمَي عَثَا شَكَا خَشِيَ عَفَا رَضِيَ نَسِيَ بَكَي رأي حَوَي شَوَي رَوَي وَفَي وَلَي وَقَي سَألَ أَكَلَ اُخَذَ يَئِسَ أَتي	يَصْفُو يَلْقَي يَمْضِي يَجْزِي يَسْقِي يَمْشِي يَجْرِي يَبْنِي يَرْمي يَعْثُو يَشْكُو يَخْشَي يَعْفُو يَرْضَي يَنْسَي يَُبْكي يَرَي يَحْوِي يَشْوِي يروي يَفِي يَلِي يَقِي يَسْألُ يأكلُ يأخُذُ يَيأسُ يَأتِي	اُصْفُ اِلْقَ اِمْضِ اِجْزِ اِسْقِ اِمْشِ اِجْرِ اِبْنِ اِرْمِ اُعْثُ اُشْكُ اِخْشَ اُعْفُ اِرْضَ اِنْسَ اِبْكِ رَ اِحْوِ اِشْوِ اِرْوِ فِ لِ قِ سَلْ- كُلْ خُذْ إيأسْ إيتِ	صَفاً لِقاءً مَضاءً جزاءً سَقْياً مَشْياً جَزياً بناءَ رمياً عُثُوّا شكايةً خَشْيَةً عَفْواً رِضاً نَسياناً بُكاءً رَؤيةً حَويً شَيّاً روايةً وَفاءً وَلْياً وقايةً سؤالاً أكْلاً أخْذاً يَأساً إيتاماً

بررسی متن و لغات و قواعد و حل تمرینات بطور کامل در س پنجم عربی یک عمومی

درس الخامس : درس پنجم
مُشاهدُ من الحياة البسيطة : جلوه هايي از ساده زيستي

كلمه ها و تركيب هاي تازه
اثَر : ترجيح داد
كسري : لقب پادشاهان ساساني
الأرخصْ : ارزان تر
الْكُمّ : آستين
الْالبسته : جمع لباس ، جامه
السابقون : جمع سابق ، پيشتاز
الامارة : فرمان دهنده
الشفيق : مهربان
البديع : عالي‌، زيبا
قَسمَ : قسمت كرد
البزّاز : لباس فروش
اللاّحِقُونَ : جمع لاحق
البُكاء : گريه
الناصح : نصيحت كننده
الْنباتْ : جمع بنت ، دفتر
غَسَل : شست
تروّحَ : خود را خنك كرد
الْقميص : پيراهن
جفّف : خشك كرد
الشّباب : جواني
الحبْل :‌طناب
صوّر : ترسيم كرد
الحّر :‌گرما
واحُزناه : چه اندوهي
الخَضراء : سبز
هكذا :‌اين چنين
الدقائق : دقيقه
الرّغباتْ : جمع
الرّغبه : شور
السّندس : نوعي پارچه ابريشمي

ادامه نوشته

ترکیب سوره حمد ( ترکیب و تجزیه(الاعراب والتحلیل الصرفی) )

ترکیب سوره حمد ( ترکیب و تجزیه(الاعراب والتحلیل الصرفی) )    
    بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِيمِ (1)
الْحَمْدُ لِلَّهِ رَبِّ الْعالَمِينَ (2) الرَّحْمنِ الرَّحِيمِ (3) مالِكِ يَوْمِ الدِّينِ (4) إِيَّاكَ نَعْبُدُ وَ إِيَّاكَ نَسْتَعِينُ (5)
اهْدِنَا الصِّراطَ الْمُسْتَقِيمَ (6) صِراطَ الَّذِينَ أَنْعَمْتَ عَلَيْهِمْ غَيْرِ الْمَغْضُوبِ عَلَيْهِمْ وَ لا الضَّالِّينَ (7)
بسم اللّه الرحمن الرحيم «اسْمَ» ذهب أهل البصرة في اشتقاقه إلى أنه مشتق من السمو و هو العلو بينما ذهب أهل الكوفة إلى أنه مشتق من السمة و هي العلامة- و حذفت الألف في البسملة لكثرة استعمالها. «الرَّحْمنِ» وزنه فعلان و فيه معنى المبالغة، و لا يوصف به إلا اللّه تعالى.
 «الرَّحِيمِ» وزنه فعيل و فيه كذلك معنى المبالغة.
 «بِسْمِ» جار و مجرور متعلقان بفعل محذوف تقديره ابتدئ أو بخبر محذوف تقديره ابتدائي «اللَّهِ» لفظ الجلالة مضاف إليه. «الرَّحْمنِ» صفة للّه. «الرَّحِيمِ» صفة ثانية.
و جملة البسملة ابتدائية لا محل لها   من الإعراب
  «الْحَمْدُ» الثناء على الجميل بالقول. «الرب» المالك و السيد و قد يراد به المصلح و المربي. «الْعالَمِينَ» جمع عالم بفتح اللام و يراد به جميع الكائنات. «يَوْمِ الدِّينِ» يوم الجزاء. «الصِّراطَ» الطريق. و هو يذكر و يؤنث و التذكير أكثر.
 «الْحَمْدُ» مبتدأ مرفوع. «لِلَّهِ» لفظ الجلالة مجرور باللام و متعلقان بخبر محذوف تقديره الحمد واجب.
 «رَبِّ» صفة للّه، أو بدل منه. «الْعالَمِينَ» مضاف إليه مجرور بالياء لأنه ملحق بجمع المذكر السالم.
 «الرَّحْمنِ، الرَّحِيمِ» صفتان للّه. «مالِكِ» صفة ثالثة. «يَوْمِ» مضاف إليه. «الدِّينِ» مضاف إليه ثان.
 «إِيَّاكَ» ضمير نصب منفصل مبني على الفتح في محل نصب مفعول به مقدم. «نَعْبُدُ» فعل مضارع «وَ إِيَّاكَ» سبق إعرابها. «نَسْتَعِينُ» فعل مضارع أصله نستعون استثقلوا الكسرة على الواو و نقلوها إلى العين فانقلبت الواو ياء لانكسار ما قبلها. «اهْدِنَا» فعل أمر يراد به الدعاء مبني على حذف حرف العلة.
و الفاعل ضمير مستتر تقديره أنت و نا ضمير متصل في محل نصب مفعول به. «الصِّراطَ» اسم منصوب بنزع الخافض- أو مفعول به ثان. «الْمُسْتَقِيمَ» صفة للصراط، و الأصل مستقوم مثل نستعين. «صِراطَ» بدل من الصراط- بدل كل من كل. «الَّذِينَ» اسم موصول مبني على الفتح في محل جر بالإضافة.
 «أَنْعَمْتَ» فعل ماض مبني على السكون، و التاء تاء الفاعل، و جملة أنعمت صلة الموصول لا محل لها.
 «عَلَيْهِمْ» جار و مجرور متعلقان بأنعمت. «غَيْرِ» صفة الذين. «الْمَغْضُوبِ» مضاف إليه. «عَلَيْهِمْ» متعلقان بالمغضوب. «وَ لَا» الواو عاطفة، لا زائدة لتأكيد معنى النفي في غير. «الضَّالِّينَ» معطوف على المغضوب عليهم مجرور بالياء لأنه جمع مذكر سالم.

بررسی نکات مهم درس دو و ســـه از نظر قواعد عربی

بررسی درس دوم و سوم عربی پیش دانشگاهی»

انواع ایّ :

1- استفهامیّه : ایّکم یأتینی بعرشها ( نحل:38 )        2- شرطیّه : أیّ إنسانِ ٍ جاءَک فَأکرَمهُ ( قصص:28 )

                                                       بعد ازنکره : صفت (علیّ رجلٌ أیّ رجلٍ )

3- کمالیّه : فقط به نکره اضافه می شود

                                                       بعد از معرفه : حال ( مررتُ بعبد الله أیّ رجلٍِ )

       4- موصولیّة : فقط به معرفه اضافه می شود « ثمّ  لَننزَعَنّ مِن کلِّ شیعةٍ  أیّهُم أشدُّ علی الرّحمنِ عتیّا » (مریم : 69)

   أیّ : مبنی برضم چون اضافه شده و صدر صله نیز حذف شده ( أیّهم هو أشدُّ )

   ویحک : مفعول مطلق

   کثیراً ما : مای زائد

   ما تعلَمُ من الشأو البعید : ما ، مفعولٌ به مقدّم

   یحسبون المتذللّ الدنی متوا ضعاً : مفعول اول و مفعول دوم یحسبون

   یُسَمّون الرجلَ..........................متکبّراً : مفعول اول و مفعول دوم یسمّون

ادامه نوشته

بررسی نکات مهم درس یک از نظر قواعد عربی

بررسی نکات مهم درس اول

و ضرب الله مثلاً للذین آمنواإمرأة                    الفائد ة أنّ أحداً لا ینفعه

                                  مفعول به دوم «ضرب» یا بدل از«مثلاٌ»                    خبر برای الفائده

تبیّن أنّ إمرأة نوح وإمرأة لوط لم ینفعهما قربهما                       بیّن أ نّ کفر فرعون لم یتعدّ

               فاعل «تبیّن»                    فاعل«لم ینفع»                       مفعول به«بیّن»

 کانت مؤمنة  طائعة  .............خائفة                   استحقّوا لذ لک العقا بَ

       خبرکانت  خبرکانت             خبرکانت                                مفعول به استحقوا    

ادامه نوشته

توضیح کامل نکات قواعد درس ششــــم عربی دو تجربی = کنکوری

قواعد درس ششم:
اقسام فعل مضارع: 1 ـ مضارع مرفوع 2 ـ مضارع منصوب 3 ـ مضارع مجزوم
1= مضارع مرفوع: هر گاه فعل مضارع بدون حروف ناصبه يا حروف جازمه بكار رفته باشد مرفوع مي باشد. به عبارت ديگر فعل مضارع در حالت عادي مرفوع است و علامت مرفوع بدون فعل مضارع عبارتند از:
1- ضمه ي حرف آخر ُ در صيغه هايي كه ضمير بارز ندارند ( 1- 4- 7- 13- 14) علامت اعراب ضمه ي حرف آخر مي باشد و اعراب آنها ظاهري و اصلي و اعراب به حركت مي باشد. مانند:
يذهب – تذهب – اجلس – نجلس ( همه ي اين افعال مضارع و مرفوع به ضمه ي اصلي و اعراب به حركت هستند)
2-ثبوت نون رفع: در صيغه هايي كه ضمير بارز (الف- واو – ياء) دارند يعني صيغه هاي مثني و جمعهاي مذكر غائب و مخاطب و مفرد مونث مخاطب علامت اعراب رفع، نون مي باشد. و اعراب آنها فرعي يا نيابي و اعراب به حرف دارند. مانند:
يذهبانِ – تذهبانِ
يذهبون – تذهبون مضارع و مرفوع به ثبوت نون فرعي (نيابي) (اعراب به حروف)
تذهبين

ادامه نوشته

توضیح کامل نکات قواعد درس پنجــــــم عربی دو تجربی = کنکوری

قواعد درس پنجم:
صفت: كلماتي هستند كه درباره ي اسم توضيح مي دهند و در عربي به آنها نَعت گفته مي شود.
موصوف: به اسمي گفته مي شود كه صفت در باره ي آن توضيح مي دهد و به آن منْعوت گفته مي شود.
صفت به دو شكل به كار برده مي شود:
1- صفت مفرد 2 ـ صفت جمله و صفيه
صفت مفرد: هر گاه صفت يك اسم باشد آن را صفت مفرد مي ناميم و در چهار مورد از موصوف خود پيروي مي كند.
موارد تبعيت صفت مفرد از موصوف:
الف) در جنس (مذكر و مونث بودن)
ب) در معرفه و نكره بودن
ج) در عدد ( مفرد و مثني و جمع بودن)
د) در اعراب ( رفع و نصب و جر)

ادامه نوشته

توضیح کامل نکات قواعد درس چهــــارم عربی دو تجربی = کنکوری

قواعد درس چهارم:
اقسام اسم معرب: اسم معرب به چهار شكل به كار برده مي شود.
1- اسم مقصور: اسمي است كه به الف مقصوره ( ي-ا) ختم شده باشد. مثال: الهدي- الفتي- مستشفي- الدنيا- موسي و …
2- اسم منقوص: اسمي است كه به ياء ساكن ماقبل مكسور (يعني قبلش كسره باشد) ختم شده باشد. مثال: القاضِي- الباقِي- الماضِي- الليالِي و …
3- اسم ممدود: اسمي است كه به الف ممدوده (اء) ختم شده باشد. مثل: زهراء- خضراء- ماء- دعاء- سماء- انبياء.
4- اسم صحيح الاخر: اسمي است كه به الف مقصوره و ياء ساكن و الف ممدود ختم نشده باشد. مثل: كتاب، مدرسه، تلميذ، فاطمه، مريم.

ادامه نوشته

التَّحليل الصَّرفِى و الإعراب عربی اول متوسطه عمومی درس یک تا 5

التَّحليل الصَّرفِى  و الإعراب:

تحليل صرفي  همان «تجزيه كردن» و اعراب همان «تركيب كردن» در دستور زبان فارسي است.

دانش آموز: تجزيه و تركيب يعني چه؟

معلم : تجزيه يا  تحليل صرفي  يعني ذكر مشخّصات كلمه بدون توجّه  به موقعيت آن در جمله.

 تركيب يا إعراب يعني ذكر نقش و حالتي كه كلمه در جمله ايفا مي كند.

قبلاً آموخته ايم  كه كلمه سه نوع است:

 اسم، فعل و حرف.

حال ببينيم در تجزيه ي هر يك، چه مواردي را بايد ذكر كنيم.

مواردي كه در تجزيه «اسم» ( التحليل الصرفِى ) رعايت مي شود عبارتند از:

 1- عدد: مفرد، مثنّي  يا جمع است؟

2- جنس: مذكّر است يا مؤنّث؟

3- جامد است يا مشتق. اگر مشتق است كدام يك از انواع هفتگانه  است؟

مواردي كه در تجزيه ي « فعل» (التحليل الصرفِى ) رعايت مي شود عبارتند از :

1- ماضي، مضارع يا امر است.

2- صيغه فعل 

3- ثلاثي مجرّد است يا مزيد و اگر مزيد است از كدام باب است؟

موارد تجزيه ي « حرف» عبارتند از:‌

1- نوع حرف

 ( حرف جر = مِن / فِى / عَنْ/عَلَي/ إلي/بِـ / لِـ )

(حرف تعريف = ال)؛(حرف استفهام: هَل، أ)

(حرف نفي= لا ، ما ) ؛ ( حرف استقبال = سَـ ، سَوفَ)

2- حرف مورد نظر مبني بر چيست؟ ( اين مطلب را در درس هشتم خواهيد خواند.)

در الإعراب يا تركيب ذكر اين موارد لازم است:

1- فاعل و مرفوع       2- مبتدا و مرفوع       3- خبر و مرفوع  4- جارّ و مجرور                    5 - مجرور به حرف جر6- فعل و فاعل   7- مفعول و منصوب   

8- ذكرِ اين كه جمله، فعليّه است يا اسميّه .

مثال براي تجزيه و تركيب يا التحليل الصرفِى  و الإعراب. ( أكْتُبُ بِقَلَمٍ.)

أكتُبُ	فعلٌ مضارعٌ، لِلْمتكلّم مع الغير، ثلاثى مجرّد	الفعلُ و الفاعلُ و الجملةُ فِعليةٌ
بِـ	حرفُ جرٍّ	-
قلمٍ	اسمٌ، مفرد، مذكّر ، جامدٌ	مجرورٌ بِحرفِ الجرّ (بِقلمٍ، جارّ و مجرور)

 

تمرين: عَيِّن الصحيحَ:

 كَتَبَ الطالبُ دَرسَهُ فِى المنزلِ.

كَتَبَ:       فعلٌ مضارعٌ، مزيدٌ ثلاثى/ فعلٌ و فاعلُهُ « الطالب»

              للغائب، مجرّد ثلاثـﻰ / فعلٌ و الجملةُ فعليةٌ

ال:          حرفُ تعريفٍ

              حرفُ جَرٍّ

طالب:      اسمٌ، مفردٌ، اسم ُ فاعلٍ / مفعول و منصوب

               مذكّر ، مشتقّ / فاعل و مرفوع

درس:       اسم، مذكّر، صفة مشبهة / مفعول و منصوب

               مفرد، مذكّر/ مفعول و منصوب

ـهُ:           اسم، للغائب، ضميرٌ متّصل

               اسم، للمخاطب، ضمير منفصل

فِى :      حرفُ عطفٍ

             حرفُ جرٍّ

المنزل:     مفرد، مذكّر / مجرور بحرفِ جرّ

              اسمٌ مشتقّ ( اسم مكانٍ) / مفعول و منصوب

آموزش علم صرف

آموزش علم صرف

بسم الله الرحمن الرحیم

«درس اوّل»

تعریف علم صرف:

صرف و تصریف به معنای تغییر است و علم ِ صرف صناعتی است که به وسیلۀ قواعدی که در آن وجود دارد می توان واژه ای را از شکلی به شکل های گوناگون تغییر داد تا بدین وسیله به معانی گوناگون جدیدی دست یافت؛ مثلأ واژۀ «کتابت» را که به معنی نوشتن است، با قواعدی که بعداً بیان خواهد شد به شکل های «کَتَبَ» ، «یَکتُبُ» ، «کَاتِبٌ» ، «مَکتُوبٌ» ، «لِیَکتُب» ، «اُکتُب» ، «لم یَکتُب» و ...  در آورد تا به معانی ِ نوشت، می نویسد، نویسنده، نوشته شده، باید بنویسد، بنویس، ننوشته است و ... دست یافت. و صد البته که این تصرفات بیشتر در افعال صورت می پذیرد.

فایدۀ علم صرف

فایده علم صرف این است که انسان بخاطر دانستن قواعد صرفی، اصل و بنای هر واژه را به سادگی تشخیص داده و به معنای آن پی می برد؛ از باب مثال: این علم صرف است که به انسان می فهماند واژۀ «کَاتِبٌ» با «کَاتَبَ» تفاوت اصولی داشته و هر کدام معنای خاص خود را می دهند. بنابراین، علم ِ صرف علم به قواعدی که بخاطر رعایت آن انسان از خطا و اشتباه در تشخیص واژه های عربی و در نتیجه در ترجمۀ لغات مصون می ماند.

ادامه نوشته

«آموزش علم نحو»

 بسم الله الرّحمن الرّحیم

«مقدمه»

آنچه در این سطور می خوانید خلاصه ای است از علم نحو، که با شیوه ای زیبا همراه با شواهد و مثال هایی گویا، برای علاقمندانی که دوست دارند این علم را در کوتاه ترین زمان فرا گیرند تدوین یافته است.

پیش از شروع در مباحث اصلی، لازم می دانم به عنوان مقدمه به تعریف، فایده و موضوعِ علم نحو پرداخته و هر یک از «کلمه» و «کلام» را که موضوع اصلی این علم می باشند توضیح دهم.

البته باید دانست که مباحث این فن، در سه بخش و تحت عناوین: بخش اول مباحث مربوط به اسم، بخش دوم مباحث مربوط به فعل و بخش سوم مباحث مربوط به حرف تنظیم شده، و از آنجا که هر بخش دارای مباحث متفاوتی می باشد، از این رو هر بحثی در فصلی جداگانه مطرح و همراه با مثال های متناسب و تمرین های لازم به اتمام رسیده است.

«تعریف علم نحو»

آن گونه که صاحبان این علم گفته اند، علم نحو، دانستن اصول و قواعدی است که انسان به وسیلۀ آن اعراب و حرکات آخر واژگان عربی ، و نحوۀ ترکیب برخی از آن واژگان با ترخی دیگر را می شناسد.

«فایده علم نحو»

در بارۀ فایدۀ علم نحو نیز گفته اند: اگر فراگیرندگان این علم، اصول و قواعد این فن را رعایت کنند بی گمان می توانند زبان خود را از خطاهای گفتاری مصون بدارند؛ بدین توضیح که مثلا اگر با کلماتی چون «ان» و «زید» و «قائم» روبرو شوند می توانند آن را بطور صحیح خوانده و بگویند: «إنَّ محمداً قائمٌ»؛ این یک خبر است، و مقصود گوینده این است که بگوید: «بطور یقین محمد ایستاده است». در صورتی که اگر قواعد نحوی را رعایت نکنند و بجای آن بگویند: «إنّ قائماً محمدٌ» می فهمیم که گوینده خواسته بگوید: «احدی غیر از محمد نایستاده است» در حالی که این معنا خلاف مقصود گوینده است.

 

ادامه نوشته

صيغه تعجب

صيغه تعجب

نویسنده : مجيد بابايي

 مبحث صیغه تعجب از مجموعه مباحث "تعجب" بوده که به جهت اهمیت و تفصیل آن به صورت جداگانه مورد بررسی قرار می­گیرد، از این رو به خواننده­ی محترم توصیه می­شود جهت فهم مطالب این نوشتار و شناخت جایگاه و اهمیت عنوان آن به مدخل "تعجب" و مطالب مذکور در آن مراجعه کند. این نوشتار به صورت جداگانه در هر یک از دو صیغه قیاسی تعجب به بررسی نحوه ساخت صیغه، اعراب جمله تعجبی، احکام و برخی نکات هر یک پرداخته و در پایان به نکاتی پیرامون صیغه تعجب اشاره خواهد داشت.
 
صیغه "ماأفعَلَه"
 مباحث این صیغه در سه بخش نحوه ساخت صیغه، اعراب جمله تعجبی و احکام و برخی نکات مورد بررسی قرار می­گیرد:

 

ادامه نوشته